De Verzorging

Benodigdheden. 

                                             Een grove en één of meerdere fijne kammen. 

De grove kam is voor het algemene kamwerk en de fijne kam is voor de kleine klitjes en het uitdunnen van de kopbeharing indien nodig. Maar als u het grondiger en professioneler wilt aanpakken en ook meerdere honden moet kammen, zijn onderstaande benodigdheden ook niet overbodig. 

Trimtafel met benodigdheden 

Een goede (trim) tafel zodat u rechtop kunt staan, zodat u uw rug ontziet. 
Een effileer- en gewone kapperschaar om toch hier en daar wat rare plukjes te verwijderen 
Een tandenkrabber om het tandsteen te verwijderen, 
Wattenstokjes en een flesje oorcleaner om de oren schoon te maken indien nodig en een aderklem om het losse haar uit de oren te verwijderen. 
Een nagelknipper voor het geval dat uw hond toch gauw last heeft van "te" lange nagels. 
Keukenrol voor het legen van de anaalklieren. 

Het leerproces van puppy 

Leer puppy vanaf het begin om op een tafel of iets dergelijks gekamd te worden, want als puppy volwassen is, duurt een goede kambeurt toch gauw een uur en dan is het erg prettig om een goede werkhoogte te hebben. 

Ook is het belangrijk om puppy er alvast aan te wennen dat u met hem bezig bent, dus elke dag hier voor even paar minuten  uittrekken, in z’n oortjes en in z’n bekje kijken (tevens handig voor later als de dierenarts ook zoiets moet doen) een kam door z’n haar halen, hem even op de rug leggen en z’n buikje bekijken ( kunt u meteen zien of er misschien ongenode gasten zijn zoals vlooien) aan z’n pootjes friemelen, zodat alles normaal wordt/is en absoluut NIET ophouden als puppy geen zin (meer) heeft, want dan leert u puppy dat hij dus bepaalt wanneer u stopt en dat is nou net NIET de bedoeling.. 

Hij moet leren dat kammen helemaal niet erg is en dat al dat gefriemel en gepruts eigenlijk juist leuk is, dus zodra puppy zich netjes gedraagt ‘m prijzend toespreken en als hij klaar is ‘m helemaal de hemel in prijzen… 

Als puppy al wat ouder is en ondertussen snapt hoe het werkt gaat u een stapje verder en laat u puppy op de tafel liggen terwijl u kamt, dit is n.l. als hij volwassen is voor beide partijen een stuk relaxter en veel beter vol te houden, hij heeft dan ondertussen geleerd dat er toch geen ontkomen aan is (en het eigenlijk best leuk is) en u hoeft niet steeds te worstelen om op de juiste plek verder te kunnen gaan. 

Als u zover bent hoeft dit ook niet meer elke dag maar is 1 x per week voldoende. Er valt nog steeds niet zoveel te kammen maar als puppy het nu goed leert heeft u er een hoop plezier van als puppy ineens geen puppy meer is maar een weerbarstige puber. 

Pubertijd en de grote verharing. 

Zo tussen de 8 en 12 maanden gaan schapendoezen in de verharing, het tijdstip is per hond verschillend en heeft ook met het seizoen te maken. De puppyvacht wordt vervangen door de volwassen vacht en vaak valt dat samen met de seizoensvachtwisseling. In deze periode “schieten” de klitten er in en zult u wat vaker moeten kammen (u heeft werkelijk het gevoel dat als u zich omgedraaid heeft, u weer van voren af aan kunt beginnen) het kan zelfs zijn (ook weer per hond verschillend) dat u een tijdje dagelijks moet kammen, maar één troost; na deze periode wordt het echt weer beter ! 

In deze tijd zit uw schapendoes ook net in de pubertijd en dat maakt het soms erg lastig om ‘m te kammen want alles wat hij zo keurig allemaal deed, schijnt ineens allemaal vergeten te zijn… 

Om nu te voorkomen dat het in deze periode helemaal mis gaat, is het verstandig om het kammen even tijdelijk met z’n tweeën te doen, want als hij ineens niet meer zo braaf blijft liggen, wordt het kammen wel erg lastig… dus een paar extra handen is dan ideaal, één houdt de hond losjes op z’n plaats en leidt hem wat af indien nodig en de ander heeft 2 handen tot z’n beschikking om het nodige kamwerk te doen, want als er ineens van die dikke klitten in zitten, heeft u gewoon 2 handen nodig, want met één hand houdt u de klit vast en in de andere hand heeft u de kam en probeert u die klit te ontwarren en dan heeft u geen mogelijkheid om ‘m ook nog op z’n plaats te houden. 

En ook dit komt met de juiste begeleiding helemaal goed…. en na verloop van tijd is die vachtwisseling en dat puberale gedoe allemaal verleden tijd. 

Volwassen 

De volwassen schapendoes hoeft eigenlijk maar eens in de 2 weken grondig gekamd te worden en sommigen kunnen zelfs met minder toe. Dit is afhankelijk van de soort vacht, want daar zit nogal wat verschil in bij de schapendoes, de kleur van het haar speelt hier ook een rol in. 

                                      Laagje voor laagje 

De techniek om een schapendoes te kammen is om dat in laagjes te doen, dus onderaan bij een poot beginnen, het haar tegen de haarrichting in omhoog strijken en laagje voor laagje met de haargroeirichting mee uitkammen en dus altijd over het al gekamde haar heen kammen, zodat u niet vast loopt in het haar wat nog gekamd moet worden. 

Tot op de huid kammen, zodat dus ook de ondervacht goed doorgekamd wordt, want dat plakt vaak aan elkaar en daar zitten dan ook vaak vervilte stukken in.

                                       Helemaal verklit en vervilt

                                       Halverwege

En dan na zorgvuldig kammen en voorzichtig uit elkaar pluizen.

                                Het eindresultaat

                                       De klitten zijn er helemaal uit.

De hele dikke klitten kunt u beter met de hand al wat uit elkaar scheuren en als het echt niet anders gaat in de lengte richting in knippen, maar dat is echt het laatste redmiddel. 
Het is n.l. echt niet de bedoeling een schapendoes (kort) te knippen, als u van kortharig houdt kunt u beter voor een ander ras kiezen. 

Er zijn plaatsen die meer klitten dan andere plaatsen, zoals de baard en rond het oor, daar waar de halsband zit, tussen de achterpoten en bij de ellebogen en vergeet ook niet de voetjes goed door te kammen. 

Het haar onder de voetjes slijt normaal gesproken af door het lopen op harde ondergrond, indien dat niet het geval is mag u dat vlak afknippen, dus niet met de schaar tussen de teentjes en voetkussentjes komen het haar wat daar zit is ter bescherming van die teentjes en kussentjes. 

De kop kunt u gemakkelijk eens even tussendoor kammen, de schapendoes hoort een geduchte kuif te hebben en als u de natuur z’n gang laat gaan, krijgt hij die ook. 

Mocht deze kuif nu werkelijk zo dik zijn dat het zicht wordt belemmert kunt u dat op verschillende manieren oplossen, er een elastiekje in doen (wordt vaak gedaan op behendigheidswedstrijden om zeker te weten dat als er iets fout gaat, dit niet gebeurt is omdat hij de hindernis niet gezien heeft…) of de kuif uitdunnen met een effileerschaar, dat klinkt moeilijker dan het is maar het wordt op de zelfde manier gedaan als bij uw kapper. 

Maar meestal is dit allemaal helemaal niet nodig want als u die kuif regelmatig grondig doorkamt met een fijne kam wordt hij ook al minder dik en kan uw hond prima alles zien. 

En AFKNIPPEN is geen optie….want ten eerste stoort dat enorm de expressie die zo specifiek is voor de schapendoes en ten tweede blijft u dan aan de gang, want elke keer groeit het weer gelijkmatig aan en blijft het op die manier dus een dikke bos, terwijl als het op een natuurlijke manier uitgedund wordt, het probleem opgelost is. 

De oren vragen een speciale verzorging. 

Bij sommige honden groeien werkelijk hele oerwouden in die oren en dat kan problemen opleveren. 
Omdat het oorsmeer dan niet op een natuurlijke manier afgevoerd kan worden, kan zich dat dan ophopen in dit haar met het risico van oorontstekingen e.d. Regelmatig leegplukken is de oplossing, dit is helemaal niet pijnlijk, tenminste als u niet meteen alles in één keer er uit wilt trekken, want dat gaat natuurlijk niet, kleine plukjes pakken tussen duim en wijsvinger, pincet of aderklem en het laat vanzelf los, zonder enige pijn, de meeste honden vinden het zelfs lekker voelen. 

Bij de reu kunnen ook grote klitten rond en tussen z’n testikels ontstaan en de lange pluk aan het uiteinde van de penis mag u rustig wat korter knippen, dit voorkomt ook dat hier viezigheid tussen gaat zitten met het risico op ontstekingen en verminderd het “nadruppelen” en tegen zichzelf aanplassen. 

Bij de teef kunt u ook het haar rond de vulva wat inkorten, is ook wat hygiënischer. 

Dus hier mag dan ook geknipt worden…. 

De vacht is “zelfreinigend” dit betekend dat de meeste viezigheid er vanzelf weer uitvalt zodra hij droog is en anders met de kambeurt er wel uitgaat, dus een schapendoes  hoeft eigenlijk alleen maar gewassen te worden als hij in dusdanige viezigheid heeft gezeten dat hij niet te harden is…..dode vis, koeienvlaaien, eenden- en ganzenflatsen, ze kunnen er soms wat van…. of als ze met zaken in aanraking geweest zijn die er echt niet vanzelf uit gaat zoals olie, verf e.d.  

De fokker van uw hond heeft u ongetwijfeld ook een demonstratie “kammen” gegeven, zodat dat deze richtlijnen alleen een extra steuntje in de rug zijn en het daardoor wat gemakkelijker is om de schapendoes de vachtverzorging te geven die hij nodig heeft, maar indien u nog problemen tegenkomt is het verstandig om contact op te nemen met de fokker van uw pup, die kent de vachten “met hun specifieke eigenschappen” van zijn honden. 

Dus samengevat: Gemiddeld is één keer in de twee weken een grondige kambeurt is voldoende, tussendoor kan de vacht verzorgd worden door zo nu en dan even kuif en baard te kammen en eventueel de borstel even door de vacht heen te halen. Met alleen een borstel haal je niet de klitten er uit, want een borstel komt niet goed genoeg op de huid en dat is juist waar de klitten vaak ontstaan. 

Tijdens het kammen de grote controle van: 

Gebit 

Tijdens de kambeurt kijkt u ook meteen even z’n gebit na, in de puppy tijd kunt u dan meteen zien hoe het met het wisselen gaat, soms blijft er n.l. een melktandje zitten terwijl de nieuwe tand al doorgekomen is. Dit kan dan als gevolg hebben dat deze nieuwe tand de verkeerde richting opgroeit, dus het is zaak de melktand dan op tijd te (laten) verwijderen. Ook duurt het soms erg lang voordat de nieuwe tand door komt terwijl de oude er lang uit is, soms wil die nieuwe tand al helemaal niet meer doorkomen omdat dan het tandvlees erg stug en hard is geworden en kiest zo’n tand dan de weg van de minste weerstand en gaat dan scheef of plat liggen. Dit kunt u ook voorkomen door de dierenarts een klein sneetje in het tandvlees te laten maken zodat de nieuwe tand gewoon door kan komen. 

                                        Tandsteen

 
Tandsteen 

Mocht uw volwassen hond veel last hebben van tandsteen is het verstandig dat v.t.t. weg te (laten) halen, ook hier geldt weer als u uw pup al jong heeft aangeleerd dat u gewoon in z’n bekje kunt kijken en daar ook uw vingers in kunt stoppen zonder dat u ze kwijt raakt wordt het geen veldslag.. 

Zacht voer, de samenstelling van het speeksel en de hardheid van het water hebben allemaal invloed op de vorming van tandsteen en dit is dan ook de reden dat de ene hond er veel meer last van heeft dan de andere. Veel tandsteen veroorzaakt ontstekingen en een slecht ruikende adem.

                                           Weer netjes schoon

Vlooien teken e.d. 

Terwijl u kamt, kijkt u ook of er misschien ongenode gasten zijn zoals vlooien, luizen, teken en mijten. Vlooien laten kleine bruin/zwarte poepjes achter en soms is dat het enige waaraan u kunt zien dat uw hond vlooien heeft, want ze zijn zo snel dat u ze meestal niet ziet. Luizen en mijten komen niet zo vaak voor maar zijn wel de veroorzakers van ondragelijke jeuk. 

Puppy’s lopen wel een verhoogd risico op besmetting van deze beestjes, vooral met vlooien en puppyschurft (is een mijt) want er hoeft maar één puppy op de puppycursus besmet te zijn en na één les heeft de hele klas het. 

Teken zijn bloedzuigende spinachtige beestjes die ook diverse tekenziektes kunnen overbrengen waarvan Ziekte van Lyme de bekendste is. Alle tekenziektes zijn gevaarlijk voor mens en dier en het is daarom zaak daar alert op te zijn en goede bestrijdingsmiddelen daarvoor te gebruiken, uw dierenarts kan u daarin adviseren.

Nagels 

De meeste schapendoezen lopen meer dan genoeg over harde ondergrond om geen last te krijgen van (te) lange nagels, maar als dat door omstandigheden toch een keer voorkomt, moet er toch een stukje van de nagels af. 
Het is n.l. voor de hond absoluut niet prettig om met te lange nagels te moeten lopen, sommige bijten ze dan zelf ook af. 
Het is een lastig klusje en u heeft daar een goede speciale nageltang voor nodig. 
De meeste schapendoezen hebben zwarte nagels en daarom is het héél slecht te zien waar het “leven” begint en loopt u het risico dat u er teveel afknipt, dus als u het u zelf niet toevertrouwd…. een trimsalon en de dierenarts (assistentes) zijn hier een stuk handiger in. 
Vergeet ook niet het “duimpje" aan de binnenkant van de voorpoot te controleren want daar loopt de hond helemaal niet op en nagel kan dan ook vaak ongestoord doorgroeien, soms zo erg dat hij helemaal rond groeit en dan in het vlees groeit. 

Anaalklieren 

Ook controleert u of hij geen last heeft van volle anaalklieren, de schapendoes heeft, in vergelijking met andere rassen, hier toch wat vaker last van. De anaalklieren zitten aan weerzijde (iets lager) van de anus en als ze vol zitten, voelen ze aan als kidneybonen. 
Als hij last heeft van volle anaalklieren kan dit ontstekingen geven. U herkent dit probleem aan b.v. het sleetje rijden of erg vaak aan de achterkant krabben en bijten. 
Deze volle verstopte anaalklieren gaan niet vanzelf weer weg, die moeten geleegd worden, u kunt dit stinkklusje zelf klaren als u weet hoe het moet, en anders loopt u eens binnen bij de dierenarts, vaak kan de dierenartsassistente dit in een paar minuten oplossen, ook bij een trimsalon kunnen ze dit. 

Wanneer naar de trimsalon ? 

Er zijn diverse redenen genoemd om een trimsalon te bezoeken, maar daarnaast kunt u natuurlijk ook een trimsalon bezoeken als u moeite heeft met het kammen en u er even niet meer doorheen komt, zoek dan wel een in schapendoezen gespecialiseerde trimsalon. 
Op onze bijeenkomsten is er altijd wel een trimster aanwezig die u van advies kan dienen en een demonstratie geeft. 
Ga niet zomaar naar een trimsalon want indien daar geen ervaring is met schapendoezen maken ze daar van onze schapendoezen prachtige opgepoetste hondjes en dat is toch nooit de bedoeling van de grondlegger van de schapendoes “de Hr. Toepoel” geweest, hij had het niet voor niets over het feit dat de schapendoes nooit tot een roestvrij tafelmes mocht verworden…. 

Natuurlijk was het ook niet de bedoeling om alles maar z’n beloop te laten en moet uw schapendoes dus wel met enige regelmaat goed verzorgd worden zodat hij er schoon en klitvrij bijloopt.